Teamontwikkeling met impact: zo doorbreek je onbewuste patronen
Hoe zorg je ervoor dat teams niet blijven hangen in ineffectieve gewoonten, maar samen stappen maken? In deze aflevering van Ondernemers met een Missie gaan we in gesprek met Ate Ploegmakers, teamcoach en oprichter van Enso Ontwikkeling. Met een achtergrond in de zorg én ervaring in de energiesector weet ze hoe belangrijk het is om patronen te herkennen en te doorbreken – en vooral: hoe je dat doet.
Van zorg naar teamdynamiek
Ate’s pad begon in de zorg, maar haar fascinatie voor groepsdynamiek en ontwikkeling bracht haar via leidinggevende functies en consultancy naar het teamcoachvak. “Ontwikkeling, zorg voor mensen en groei – dat heeft altijd centraal gestaan,” vertelt ze. Inmiddels helpt ze met Enso Ontwikkeling allerlei teams – van zorg tot ICT – om effectiever samen te werken.
Wat ze onderweg ontdekte? Dat de grootste problemen vaak zitten in onbewuste communicatiepatronen. Dingen die we ‘gewoon zo doen’, zonder dat we ons afvragen of het eigenlijk wel werkt.
“Op het moment dat je net even uit je comfortzone wordt gehaald door een coachvraag, dan zit je ergens op de goede weg.”
De kracht van kleur
Een van de tools die Ate inzet is DISC, waarbij gedrag wordt uitgedrukt in vier kleuren: blauw (gestructureerd), rood (direct), geel (enthousiast) en groen (harmoniegericht). Iedereen heeft alle kleuren in zich, maar meestal voert er één de boventoon. “Het gaat er niet om dat je mensen in hokjes stopt,” benadrukt Ate. “Het helpt juist om verschillen te begrijpen en elkaars kwaliteiten te benutten.”
En dat is precies wat ze in haar sessies doet: inzicht geven in de groepsdynamiek én concrete stappen zetten naar beter samenwerken.
Teamontwikkeling is geen quick fix
Wat Ate uniek maakt, is haar aanpak: persoonlijk, op maat en zonder oordeel. Ze werkt niet alleen met teams die ‘vastlopen’, maar juist ook met teams die het goed doen en nog beter willen worden. “Ik werk graag met teams die het morgen beter willen doen dan vandaag.”
Een belangrijk inzicht: teams hebben vaak moeite om eigenaarschap te nemen voor het gezamenlijke resultaat. “Zodra het voelt alsof jij meer moet inleveren dan een ander, ga je leunen,” zegt ze. Haar rol is dan om de onderstroom zichtbaar te maken – op een veilige en open manier.
“Ik probeer zelf zo oordeelvrij mogelijk te blijven. Dat is misschien wel de grootste uitdaging in mijn werk.”
Borging: het echte werk begint na de sessies
Echte verandering vindt niet plaats in één middag. Daarom zorgt Ate er altijd voor dat de inzichten uit de sessies ook een plek krijgen in de praktijk. Zo adviseert ze teams om standaard vijf minuten van elk werkoverleg te gebruiken om te reflecteren op de samenwerking. En ze blijft zelf in contact met de leidinggevende, om te horen hoe het gaat.
“Na de laatste minuut van de laatste sessie ben ik niet weg,” zegt ze met een glimlach.
Ondernemen met lef en lichtheid
Als ondernemer heeft Ate zelf ook haar lessen geleerd. Niet alles gaat vanzelf. “Soms moet je gewoon even flink balen, misschien zelfs brullen, en dan weer door.” Haar focus ligt op groei, niet alleen van haar klanten, maar ook van haar eigen bedrijf. In de toekomst wil ze Enso Ontwikkeling uitbreiden richting persoonlijke ontwikkeling, naast teamcoaching.
De kern?
Teamontwikkeling vraagt moed, openheid en een beetje humor. Met de juiste begeleiding kunnen teams enorme stappen zetten – als ze bereid zijn om echt te kijken naar wat er gebeurt. En precies daarin ligt de kracht van Ate Ploegmakers.